Wielkanocne święcenie potraw

Tradycyjnie w Wielką Sobotę w kościołach katolickich święci się potrawy. Święcone potrawy nazywają się „święconką” lub „święconym”. Pokarmy wchodzące w skład święconki zawierają: jaja, baranka formowanego z masła, później także z ciasta, lukru, czekolady, sól kuchenną, która miała chronić przed zepsuciem, chleb, wędlinę, chrzan, miód, pieprz. Wiklinowy koszyk z potrawami ozdabiany jest borowiną lub bukszpanem.
Zwyczaj ten jest znany powszechnie od wieków w Polsce. W zachodnich regionach współczesnej Polski, które znalazły się w jej granicach po II wojnie światowej, święcenie potraw było jednak prawie nieznane . Przed 1945 rokiem na Kaszubach tylko zamożniejsi gburzy i szlachcice w wielką sobotę przywozili końmi proboszcza dla poświęcenia pożywienia świątecznego. Podobnie na Śląsku święcenie potraw w Wielką Sobotę odbywało się na dworach szlacheckich. Na Śląsku zwyczaj święconki upowszechnił się dopiero na przełomie lat 70. i 80. XX wieku, docierając tu razem z mieszkańcami centralnej Polski.



W całej Polsce na stole wielkanocnym obok mięs i ciast stawia się koszyk ze święconką, drobne różnice wynikają tylko z lokalnych tradycji. Śniadanie wielkanocne rozpoczyna zwyczaj dzielenia się poświęconym jajkiem.  Dawny zwyczaj na wsiach nakazywał, aby wracając ze święconym obejść dom trzy razy, zgodnie ze wskazówkami zegara, co miało wypędzić złe moce z gospodarstwa. W zamożnych domach na stole znajdowało się pieczone prosię, często z pisanką w pysku. Obok stały półmiski z mięsiwem, szynką, kiełbasą oraz ciasta. Głównym ciastem wielkanocnym do dzisiaj pozostała  baba drożdżowa, tzw.  baba wielkanocna Popularne są również  mazurki.

Współcześnie święcenie potraw w Wielkopolsce odbywa się w kościołach. W niektórych wioskach, np w naszej gminie w Gruszczynie, mieszkańcy gromadzą potrawy w kilku domach i tam święci je ksiądz przyjeżdżający z parafii  w Kobylnicy




 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *