Od stycznia opłaty za śmieci idą w górę: 25 i 28 zł od osoby

Od stycznia 2021 opłaty za śmieci idą w górę: zmianie ulegają stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości zamieszkanych. Mieszkańcy domów wielorodzinnych zapłacą 25 zł od osoby, a jednorodzinnych – 28 zł.

Zmiana opłaty podyktowana jest znacznym wzrostem kosztów utrzymania systemu – przede wszystkim kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów. Inne istotne powody to wzrost ilości produkowanych odpadów, zwiększenie zakresu usług skierowanych do mieszkańców i wprowadzenie kolejnych zmian przepisów prawa krajowego, do których realizacji zobligowane są wszystkie gminy i związki.

Zgromadzenie Związku Międzygminnego GOAP na posiedzeniu w dniu 2 listopada 2020 r. przyjęło uchwałę, która od 1 stycznia 2021 r. wprowadza zmianę wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Decyzja ta wynika z konieczności dostosowania poziomu opłat do realnych kosztów gospodarki odpadami. Ich sukcesywny wzrost spowodowany jest kilkoma czynnikami: większą ilością wytwarzanych przez mieszkańców odpadów (co pociąga za sobą wzrost kosztów ich odbioru i zagospodarowania), załamanie na rynku surowców wtórnych (brak popytu po zamknięciu rynków azjatyckich, ujemne ceny, ustawowy wzrost nakładów na ochronę przeciwpożarową magazynowanych surowców) oraz wprowadzone w ostatnim czasie przez Sejm zmiany przepisów krajowych (m.in. nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, liczne rozporządzenia dot. gospodarki odpadami). Wszystkie te okoliczności sprawiły, że utrzymanie stawki na poziomie z 2019 roku nie jest dłużej możliwe.

W większości gmin w Polsce znaczne podwyżki zostały wprowadzone pod koniec 2019 i na początku 2020 roku. Dzięki oszczędnościom oraz prowadzonym przez ZM GOAP działaniom, mającym na celu optymalizację systemu, udało się przesunąć podwyżkę o kilkanaście miesięcy, co przełożyło się na oszczędności w domowym budżecie mieszkańców na poziomie ponad 130 zł na osobę – mówi Andrzej Springer, dyrektor Biura ZM GOAP.

Przedstawiciele gmin aglomeracji poznańskiej zaakceptowali propozycje nowych, urealnionych stawek opłat – dla nieruchomości zabudowanej budynkiem, w którym znajdują się więcej niż 4 lokale mieszkalne w wysokości 25 zł od mieszkańca, natomiast dla nieruchomości zabudowanej budynkiem, w którym znajdują się nie więcej niż 4 lokale mieszkalne w wysokości 28 zł od mieszkańca. Warto podkreślić, że dotychczasowe działania ZM GOAP pozwoliły na przyjęcie stawki na poziomie zdecydowanie niższym niż jej maksymalny, przewidziany w ustawie, wymiar wynoszący 36,38 zł od osoby. Tym samym wysokość opłaty jest porównywalna lub niższa niż w innych gminach czy aglomeracjach w naszym kraju. Co ważne, utrzymane zostaną częściowe zwolnienia dla rodzin sześcioosobowych i większych. Z kolei, jeśli mieszkańcy domów jednorodzinnych mają własny kompostownik i kompostują w nim bioodpady, przysługuje im zwolnienie z części opłaty za gospodarowanie odpadami w wysokości 2 zł od nieruchomości.

Co jest finansowane z opłat za gospodarowanie odpadami?

Zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, cały system gospodarowania odpadami komunalnymi powinien się samofinansować. Oznacza to, że wpływy z opłat od mieszkańców muszą pokrywać jego realne koszty. Przeznaczanie opłaty na inne cele lub finansowanie systemu z innych źródeł jest niezgodne z prawem.

Blisko 90,5% kosztów systemu gospodarki odpadami ZM GOAP to koszty odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych oraz utrzymania Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK/MPSZOK). Opłaty za te usługi ponoszone są na rzecz przedsiębiorców odbierających odpady lub prowadzących te Punkty, wyłonionych w drodze przetargu nieograniczonego, którzy spełnili określone w postępowaniu przetargowym warunki.

Pozostałe 9,5% kosztów ponoszone jest na prowadzoną edukację ekologiczną (materiały informacyjno-edukacyjne, kampanie informacyjno-edukacyjne, akcje edukacyjne dla mieszkańców, konkursy o tematyce ekologicznej oraz na obsługę administracyjną.

Dlaczego od stycznia opłaty za śmieci idą w górę?

Na opłatę za gospodarowanie odpadami wpływają liczne czynniki, które determinują jej wysokość:

• Zmiana sposobu rozliczania wynagrodzenia dla Wykonawców

Od 1 września br. obowiązują nowe umowy na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów. Miesięczne wynagrodzenie dla wszystkich Wykonawców wynosi ponad 13 mln zł (dokładna kwota zależna jest od masy odebranych odpadów). Warto zaznaczyć, że do 31 sierpnia br. usługa ta była realizowana za 5,1 mln zł miesięcznie. Wzrost kosztów o 153% spowodowany jest m.in. ustawową zmianą wynagrodzenia – ze stałego miesięcznego ryczałtu na wynagrodzenie za każdą tonę odebranych odpadów.

• Znaczny wzrost masy odbieranych od mieszkańców odpadów

Z roku na rok zwiększa się masa odpadów wytwarzanych przez mieszkańców, co znajduje odzwierciedlenie w kosztach całego systemu gospodarki odpadami.

• Brak lub minimalne dopłaty za surowce wtórne pochodzące z selektywnej zbiórki odpadów

W ostatnich latach, po zamknięciu rynków azjatyckich, odnotowuje się brak popytu na surowce wtórne, znaczny spadek cen sprzedaży odpadów wysegregowanych, wręcz ceny ujemne, spadek cen sprzedaży paliwa z odpadów, spadek wysokości dopłat od organizacji odzysku. Konieczność dopłacania do odbioru i przetwarzania odpadów zbieranych selektywnie zależy od prawidłowej segregacji w gospodarstwach domowych. Tylko dobry jakościowo surowiec może być bowiem przekazany do recyklingu. Brak przepisów o odpowiedzialności producentów wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach (tzw. rozszerzona odpowiedzialność producentów) oznacza, że nie współfinansują oni systemu segregacji odpadów, ich transportu i przetwarzania, co pogłębia i tak niekorzystną już sytuację.

• Wzrost kosztów organizacji i prowadzenia Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) i ich mobilnych odpowiedników (MPSZOK)

W minionym roku wzrosły również koszty organizacji PSZOK i MPSZOK. Wpłynęły na to rosnące masy odpadów przyjmowanych w PSZOK, a także wzrost kosztów zagospodarowania odpadów problemowych i niebezpiecznych. Organizacja PSZOK przez Związek jest obowiązkiem wynikającym z ustawy, a co ważniejsze tego typu punkty umożliwiają prawidłowe zagospodarowanie odpadów problemowych i niebezpiecznych, tym samym ograniczają ryzyko powstawania dzikich wysypisk.

• Wzrost kosztów związanych z ustawowymi zmianami uchwalonymi przez Sejm.

W ostatnich latach częste zmiany prawa krajowego wpłynęły na kształtowanie regionalnej gospodarki odpadami, wymuszając konieczność dostosowania się do narzuconych z góry zasad. Zmiany te spowodowały wzrost kosztów poprzez m.in.: wprowadzenie powszechnej obowiązkowej segregacji odpadów, rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych przez PSZOK, zakaz składowania frakcji energetycznej, skrócenie możliwości magazynowania odpadów, reorganizację przetargów na odbiór odpadów. Niestabilność przepisów skutkuje wyższymi kosztami utrzymania całego systemu, co przekłada się bezpośrednio na wzrost opłaty ponoszonej przez mieszkańca.

• Wzrost kosztów podstawowych tj. płacy minimalnej, energii itp.

Każdego roku zwiększają się koszty świadczenia usług, dotykające zarówno ZM GOAP, jak i firmy odbierające odpady czy innych uczestników systemu. Rosną ceny energii elektrycznej, przesyłek pocztowych, koszty zapewnienia i utrzymania oprogramowania informatycznego do zarządzania gospodarką odpadami. Równie istotny jest wzrost kosztów pracodawcy, np. zwiększenie wysokości płacy minimalnej.

Zwiększenie zakresu usług skierowanych do mieszkańców ZM GOAP

Zmiany w systemie gospodarki odpadami, które wprowadzone zostały 1 września br., przyniosły wiele dodatkowych usprawnień i korzyści dla mieszkańców aglomeracji poznańskiej. Wynika to z analizy wewnętrznej Biura ZM GOAP i wniosków płynących bezpośrednio od mieszkańców. Jednak od stycznia opłaty za śmieci ponownie idą w górę.

Zwiększono częstotliwość odbioru: bioodpadów, odpadów zbieranych selektywnie (papier, metale i tworzywa sztuczne, szkło) oraz częstotliwości wywozu odpadów wystawkowych. Zniesiono limitowanie bioodpadów oraz włączono do systemu ZM GOAP punkty skupu surowców wtórnych. Rozszerzono również zakres odbioru odpadów wystawkowych (o skrzydła drzwiowe, armaturę i ceramikę łazienkową, sanitariaty), poszerzono katalog odpadów przyjmowanych do PSZOK, a także uproszczono zasady selektywnej zbiórki.

Reasumując, uchwalona zmiana stawki opłaty jest niezbędna, by pokryć wszystkie koszty związane z funkcjonowaniem systemu. Poprzez ciągłą kontrolę systemu gospodarki odpadami prowadzoną przez nasze biuro, częste analizy, przetargi, które wprowadzały zmianę wykonawców i chwilowe niedogodności dla mieszkańców, ale pozwoliły nam bardziej kontrolować ceny na rynku, udało się znacznie te podwyżki przesunąć w czasie. Jednak przy ostatnich znacznych wzrostach kosztów funkcjonowania systemu, w tym głównie nakładów na odbiór i zagospodarowanie odpadów, które podniosły się o blisko 153%, a także zwiększeniu ilości produkowanych odpadów przez mieszkańców czy zakresu usług, podwyżka taka jest, niestety, nieuchronna. – podsumowuje A. Springer

Więcej aktualności z gminy Swarzędz i okolic znajdziecie TUTAJ.

/fot. ZM GOAP/